Wat vliegt de tijd snel, ik moet al eens ons bootlog raadplegen om te zien wat er allemaal gebeurd is sinds mijn laatste update.
Ilse heeft reeds geschreven over de leuke tijd die we hadden in de baai van Hakahetau op Ua Pou, ondanks het wat slechter weer met veel regenbuien en overtrekkende wolken. We waren van plan om naar de waterval te gaan (elke vallei heeft er hier wel een), maar omdat we een bui zagen aankomen zijn we de geasfalteerde weg blijven volgen. Even later kwam er gefluit vanuit een huis in een zijweg, het was de visser Erwin die we reeds de vorige dag aan de kade hadden ontmoet. Hij riep ons toe om eens bij hem te komen, want hij had fruit voor ons. Erwin woonde naast zijn moeder, Yvonne die samen met haar man Etienne een gekend koppel van de baai waren. Etienne is ondertussen overleden, maar dat laat Yvonne niet aan haar hart komen, en ze blijft super aktief met artisanale handtassen, hoeden en matjes te maken. Yvonne nodigde ons uit om te blijven eten, als we het niet erg vonden om met onze handen te eten. Natuurlijk niet, net zoals thuis! Het eten was ok, niet echt Jeroen Meus niveau, maar het smaakte toch. We vertrokken met een gevlochten tapijtje en een zak fruit onder onze arm, en 90 dollar lichter maar iedereen gelukkig, ook al regende het ondertussen pijpestelen.

’s Avonds zijn we gaan eten bij Chez Tipiero, waar we vroeger op de dag gereserveerd hadden. Dit was wel van een hoger niveau! De kok, een super sympatieke fransman getrouwd met een Markiezin zorgde goed voor zijn (enige) gasten met lekker eten en onderhoudend gebabbel. Hij was een weekje terug van 5-dagen Les-Saintes-Marie de la mer in de Camargue, Frankrijk waar hij had deelgenomen aan de Franse kampioenschappen barbeque en de eerste prijs voor de categorie ‘varkensbereiding’ had weggekaapt. Zijn kinderen die in Bretagne, Frankrijk, wonen hadden hem verrast met een nachtrit om hem te komen aanmoedigen, iets waarvan hij heel aangedaan was. Dus niet alleen een super kok, maar ook een gevoelige familieman. Aan iedereen die in Ua Pou komt kan ik Tipiero aanbevelen als beste restaurant van heel de markiezen!!! (Wel de weg vragen aan iemand in het dorp, want alleen vind je het restaurant vermomd als huis niet)

De volgende ochtend om 9:00 kwam Erwin terug van het vissen, want hij was al bezig van 4:00 uur ’s ochtends. Hij had onder andere een diepzee vis (200 m diep) gevangen van een paar kilo en die hebben we van hem overgekocht, vermits we eten gingen maken voor de overtocht naar de Touamoto’s.
De volgende dag zijn we vertrokken voor een trip van ongeveer 500 Nm (900 km) naar onze eerste Tuamoto atol: Makemo, gekozen omdat het een gemakkelijke want brede ingang (pas genaamd) had door het rif.

Een atol is een vulkanische berg met koraal errond, waarbij de berg terug in zee is gezonken. Wat er overblijft is een ringvormige strook koraal varierend van 10 to 100 m breed, rond een binnnenzee van enkele km breed. Er is meestal minstens een, maar meestal twee openingen (pass) in het anders gesloten rif waardoor het zeewater binnen of buiten stroomt aan soms heel hoge snelheden (8 knopen).

Vermits onze boot maar 7 knopen haalt moeten we ons binnenvaren in de ondiepe binnenzee van het atol goed timen zodat het samenvalt met de overgang van laag naar hoogtij of omgekeerd. Concreet betekend dit dat je slechts twee keer per dag een atol kan binnengaan of verlaten.
Onmiddelijk na het vertrek uit Ua Pou moest ik mijn roerkabel reparatie nog bijstellen, maar dat kon ik gelukkig nog doen in de luwte van het eiland. Bij weinig golven viel dit goed mee, maar bij grotere zou het zweten geweest zijn. Zoals Kurt Vonnegut in zijn boek “Slaughterhouse Five” zegt: So it goes.
Een half uurtje later kwamen we uit de windschaduw van Ua Pou en begon het stevig te waaien, samen met een vervelende golfslag. Dit heeft blijven duren tijdens onze drie vaardagen, maar op het einde werd het een stuk kalmer. Maar goed want we moesten nog een tweetal uren parkeren voor de ingang van de atol om het tij af te wachten, maar het binnnenvaren verliep vlot met drie knopen stroming tegen. Eens binnen in de atol wordt alles opeens anders dan op zee: men is precies op een glashelder meer met een diepte van 20 a 30 meter, maar met verraderlijke kolommen van koraal die tot net onder het watervlak omhoog groeien. (Nou ja, groeien, zo een paar milimeter per jaar). Deze koraalkolommen noemt men bommies/patate de corale en hebben al menig boot doen zinken want koraal is keihard gesteente. Maar met de hulp van de zon achter zich kan men de bommies vanop afstand zien en vermijden.

Dus zijn de tijden om te varen in een atol sterk beperkt tot zonnig weer in de voor- of namiddag (afhankelijk van de vaarrichtting).
De laatste dag van onze overtocht liet onze generator het afweten: geen koel zeewater stroming om de motor af te koelen. So it goes. Dit probleem heb ik de volgende dag meteen aangepakt want onze generator is belangrijk om onze batterijen op peil te houden. Ook al hebben we zonnepanelen, de generator draait meestal een paar uur per dag om onze honger naar electriciteit te stillen (Onze batterij bank is 640Ah, en we verbruiken per dag zo een 150Ah, en het dubbele bij een overtocht vanwege de instrumenten en vooral de auto piloot)
Alles leek echter normaal en na een eliminatieronde van mogelijke problemen kwam ik na een tweetal dagen uit bij de laatste mogelijke schuldige: de zeewater koeling stromingssensor zelf. Als ik deze uit het circuit haalde liep alles weer normaal. Dit is dus zo tijdelijk opgelost tot ik een nieuwe sensor kan vinden in Tahiti, want zonder sensor wil ik niet blijven werken, ook al is er nog een oververhittingssensor op de motor zelf.

Dat dit werkje zo lang duurde komt omdat de generator omringd is door een geluidskast die dan weer is ingebouwd in een kofferruimte onder een zitbank. Ik denk dat ze bij de bouw van het schip de zitbank rond de generator hebben vastgezet, want ik denk dat de generator er pas terug uit te halen is volledig gedemonteerd in stukken. Er zijn twee service toegangen tot de geluidskast van de generator: een via het open bankdeksel in de kuip en een via het verwijderen van de lade met potten en pannen in de keuken, want erachter ligt een gat van 30 op 30 cm dat toegang geeft tot de achterkant van de generator. Dus ofwel werk je aan de generator op je buik liggend met de handen vooruit gestrekt in de keukenkast, ofwel op je knieen zittend in de kuip, blind werkend met je gezicht tegen het deksel van de geluidskast. Maar oefenen werkt: ik kan nu al dingen doen ik vorig jaar niet eens zou hebben durven aanpakken wegens onmogelijk…
Ter afkoeling ben ik dan eens gaan zwemmen, waarbij ik altijd eens naar het anker en onder de boot zwem om alles na te kijken. Groot was dan ook mijn verbazing toen ik zag dat ons stuurboord roer zo een 30 cm uit de boot was gezakt, en er lustig van links naar rechts aan het bewegen was met de golfslag. So it goes. Cruising: maintenance in exotic places!
Enigzins zenuwachtig opende ik het moterluik boven het roer en zag dat een bout die het roer omhoog en in de juiste richting houdt, was gebroken en uit zijn houder was geschoven. Gelukkig was er nog een andere bout in de roerstok die voorkwam dat het roer volledig uit de roerhouder was geschoven en op de zeebodem zou liggen. Met de hulp van Ilse en een lier heb ik het roer terug omhoog kunnen hijsen en voorlopig met een zeshoek sleutel op zijn plaats gehouden. Een boot met wie we sinds Oa Pou varen, Aislado met Vaughn en Sylvia, had gelukkig een iets langere bout in de reservekoffer zodat ik dit als permanente vervanging kon installeren. Wat een geluk dat een catamaran twee roeren heeft, want ik zou dit niet graag hebben moeten aanpakken op volle zee. Dan moet men waarschijnlijk dobberen tot er rustiger weer komt, en hopen dat men niet te dicht bij land komt. De zee is immers het gevaarlijkst als er land in de buurt is.

En voor moeke, die me steeds vraagt of ik nog geen spijt heb van mijn aankoop: Nee hoor, zulke dingen gebeuren nu eenmaal in een omgeving van zout, water, wind en beweging. Als we samenkomen met andere zeilers dan praten we algauw over wat we elk hebben tegengekomen. Altijd een boeiend gespreksonderwerp. Wel is me het duidelijk geworden dat je toch een keer per jaar een grondig onderhoud moet doen om alles wat tijdelijk gerepareerd is weer op orde te stellen. Voor ons wordt dit Tahiti, waar je alle materiaal kan vinden om dit te doen.
Ach ja, ik ben nog vergeten vertellen dat we bij het ankeren in Makemo een akkefietje hadden. Bij een diepte van 8 meter waar we normaal gezien 40m ketting leggen, bleek het neerlaten van de ketting na 10 meter plots te blokkeren. So it goes. Gelukkig stond er niet veel wind, en bleef ons anker reeds met een punt achter een koraaltje hangen zodat ik het terstond kon bekijken, zonder het anker terug op te halen en naar dieper en ruimer water te moeten varen. In de kettingruimte was er een knoop ketting te zien, een bol van een kilo of 10 waar onderaan ketting uit kwam, en bovenaan het ankereind ketting volledig op zichtzelf gedraaid zodat de schakels een knoop vormden. Nog nooit tegengekomen of over gelezen! Met behulp van het spinaker touw heb ik de knoop aan dek gehesen, en door aan het booteinde van de ketting te beginnen ontwarren was het probleem op een kwartiertje gefikst. Wat hebben we Poseidon misdaan dat we het een na het ander probleem tegenkomen? Ik heb nog een allerlaatste fles Orvelo liggen die ik koester voor een speciale gelegenheid, en als ik deze open ga ik een derde aan de zeegod schenken als offer, ik hoop dat hij het apprecieert.
En heb ik reeds vermeld dat de choke van Flipper zijn motor bleef hangen waardoor deze niet meer wou starten? So it goes. Een boot zonder bijboot is als een caravan zonder trekauto, dus dat probleempje kreeg voorrang. Samen met Vaughn hebben we de carburator gedemonteerd, maar we slaagden er niet in deze open te krijgen. Twee van de vier vijzen kwamen los, een verloor zijn kop, en de vierde ging dezelfde weg van onthoofding op. Dan maar het boeltje toe gelaten en via de chokekabel geopereerd. Dat is wel gelukt, maar nu moet ik in Tahiti bij een Honda dealer de carburator laten herstellen. Ik had immers geen zin om te proberen de vijs uit te boren en misschien nog grotere problemen te creeeren. Door het zeewater komt er zout tussen de vijs en de behuizing waardoor deze muurvast komt te zitten. De remedie is om een anti vastzit creme die eruit ziet als Purol (Lanolin) aan elke vijs te smeren voor je het vastzet. En had ik niet de carburator zelf gekuist in Augustus vorig jaar in Bequia? Al doende leert men en uit je fouten moet je leren.
Maar vooraleer je zou denken dat er op een boot niets anders te doen is dan onderhoud moet ik dit direct relativeren met te zeggen dat we uitgebreid de Heiva van Makemo hebben meegevierd. Tijdens de maand Juli – schoolverlof – worden er een tiental barakken in de stijl van kerststandjes gemaakt, elk met een ander doel: sommige als lunapark met biljard en luchtkarabijn schieten, eentje voor de kleintjes met eendjes (een grote plastieken kom met een dertig tal eendjes in waar ze regelmatig eens in roeren), een snoepkraam, een ijsjes kraam en een viertal restaurantjes (men schenkt geen alcohol, maar je mag je eigen drank meebrengen) ’s Avonds was er altijd wat te doen op het naastliggende overdekte sportveld. Wij keken naar een dansverkiezing, een verkiezing van miss en mister Makemo Junior, met o.a. Ilse in de 5-koppige jury, en een afsluitend T-dansant met live muziek. Daar hebben we ontdekt dat Tuamoto muziek heel traag is, veel rustiger dan bvb in de Markiezen. Ilse en ik dansten een rock vermomd als slow.

De volgende dag zat de wind goed, en zijn we vertrokken voor een nachttocht naar het volgende atol, Tahanea. De uittocht uit de pas van Makemo was wat wild, maar niets dat we niet onder controle konden houden. Het uitstromende atol water kan je tot honderd meter in zee zien, en als er een tegenliggende wind op de stroming staat kunnen de golven gevaarlijk hoog worden, maar dat was nu niet het geval. Ook onze intocht door de pas van Tahanea was vlot. We hebben een paar uurtjes voor de ingang gewacht en dat werd beloond door de afnemende stroming en golven. We hebben niet voor niets eerst twee gemakkelijke atol passen op onze tocht gezet, kwestie van wat ervaring onder de broeksriem te krijgen. In Tahanea, dat niet bevolkt is lagen we met 5 boten: twee duitse, twee kiwi’s en wijzelf. We hebben er kunnen genieten van de ongerepte natuur en de rust. We hebben ons laten meedrijven in de pas op de vloed van buiten op zee naar binnen in de atol. Onderweg zagen we het mooiste koraal en vissen die we sinds Bonaire gezien hadden. Koraal en vissen in alle mogelijke vormen en kleuren, en dat allemaal in helder water met een zicht van 50 meter. Ook een paar onschuldige black tipped haaien die ons lui voorbij zwommen. Ook zij weten dat er in de pass veel vis zit! Het was zo leuk dat we het drie keer gedaan hebben, telkens met Flipper ons bootje terug tegen de stroming naar het beginpunt, terwijl Flipper mee met ons dreef op de stroming.

’s Avonds nog een barbeque gehad met alle boten samen, waarbij we omringd werden door tientallen hermietkrabben: je weet wel, de krab die zijn huisje op zijn rug meesleurt. Omdat de grond allemaal dood koraal is (kalksteen), geeft dit wel een rare sfeer: overal om je heen hoor je keitjes bewegen, alsof er iemand rondsluipt in het duister.
Samen met Aislado zijn we dan de volgende dag naar de overkant van de atol gevaren, slalommend tussen de bommies. Toch algauw zo een uur of drie onderweg, want dit atol is 32 km breed. We werden beloond met een Robinson Crusoe landschap: een kokospalmen woud op een 100 m brede strook van koraal, erachter de diep blauwe oceaan, en aan de andere kant lichtblauw water waar onze boten op lagen te dobberen. We zijn daar drie dagen gebleven, de eerste dag wat gewindsurft met Vaughn zijn bord, wat gezwommen en gesnorkeld. De tweede dag was het slecht weer met regen en geen zon, dus op de boot wat aan deze blog geschreven en gelezen en filmpjes gekeken, en de derde dag was het prachtig weer, dus een ganse dag op het strandje, de Cobb barbeque mee, de strandstoelen en windtent van Florida, en heerlijk op het strand gezeten. Dat was lang geleden maar heel leuk. Ilse en ik zijn een wandeling gaan maken rond het eiland, om dan door te steken van de zeekant naar de kant van het atol dwars door het kokospalmen woud. Alhoewel slechts driehonderd meter breed bij 2 km lang, zijn we toch in geslaagd om verloren te lopen in dit zeer dichte bos. Na een uurtje vonden we toch een opening in de struiken en stonden we weer op het strand. Griezelig en leuk.
Eergisteren hebben we dan Tahanea verlaten om een nachtvaart te doen naar Fakarava. Hier liggen we nu te swingen aan een meerboei, voor het langgerekt dorp met 800 mensen. Dit is de tweede grootste atol in de Tuamoto’s, 50 km lang en 20 breed. We hadden gehoopt om een wifi signaal van het postkantoor op te vangen waarvoor we een kaart hebben, maar dit is er niet. Dus geen wifi op de boot, en met de laptop naar het postkantoor.

Uitsmijter:

Ik heb heel wat boeken gelezen de laatste tijd, en overloop snel even de beste.
Before the fall, Noah Hawley 8/10 paginadraaier (page turner) wordt dit de nieuwe zomerhit?
Lab girl, Hope Jahren 9/10 over bomen, vriendschap en liefde. Sprak me aan, letterlijk dan want de auteur leest haar audioboek zelf voor
BossyPants, Tina Fey 7/10 onderhoudend en leuk

Qua films zijn me de volgende bijgebleven
“2046”, 2004 door Wong Kar Wai (imdb 7.5), karakterverhaal met beeldschone chinezen. Er gebeurt niet veel maar houdt zeker je aandacht.
“Departures”, 2008 Yoshiyuki Kazuko(imdb 8.1) Een japanse film waarin een jongen onverwachts een job krijgt als balsemer van overledenen. Beklijvend, dit zou verplichte lektuur moeten zijn voor alle crematoria in Belgie. Hoe schoon afscheid nemen kan zijn.

Tot de volgende keer