Categorie archieven: Cooks Eilanden

1 July 2017 Palmerston eiland

Palmerston bereikten we na exact 3 dagen varen. De tweede dag hadden we een kanjer van een MahiMahi mannetje aan de lijn, maar helaas wou hij wel even tot aan het trapje komen, maar niet verder. Hij schoot van de haak vooraleer ik de tijd had om de gaffe erin te slaan. Mijn strategie voor de volgende keer is bijgesteld: als een vis aan de trap is, schiet ik hem met mijn speerpistool door de kop, dan kan hij niet meer weg vanwege de weerhaak en is hij waarschijnlijk ook naar het vishiernamaals (in de visvolksmond den frigo). Ilse was er niet goed van, zo een schoon manneke, zeker 80 cm en 12 kilo, en toch liever naar de haaien dan bij haar!

Een dorado of mahi mahi of dolphin fish. Dichter dan dat is hij niet bij Sanuk gekomen

Enfin, we kwamen aan om 10 uur en we radiooten kanaal 16 : “This is sailing vessel Sanuk Sanuk Sanuk for Palmerston Yacht Club, Palmerston Yacht Club. Do you copy?”

We waren op zoek naar Bill, de eigenaar van de Palmerston Yacht Club want we hadden een vracht mee voor hem van zijn vrouw die we op Aitutaki waren tegen gekomen: 16 dozen met gerief, vooral bananen, papayas en watermeloen (denken we). Maar het was ene Bob die antwoordde dat hij ons ging opvangen en naar een meerboei begeleiden. Hij kwam een half uurtje later af met zijn bootje door de lagoon en de kleine pas naar ons, net buiten het koraalrif. Hij toonde ons aan welke boei we konden afmeren en ging daarna de douane halen.Ik gaf hem nog de boodschap mee dat we veel gerief hadden voor ‘deputy mayor Bill’. Nog een klein halfuurtje later kwam Bill zelf naar ons gevaren, met de Health Inspector, de Douane en de burgemeester. Omdat we reeds ingeklaard waren in de Cooks eilanden was het papierwerk snel geklaard en vertrok het gezelschap terug, samen met Bill en al de dozen. Eerst had hij ons nog meegegeven dat hij ons om terug 13:00 kwam halen voor de lunch.

Blij terug op vaste grond te staan

Op Palmerston word je de gast van een gastgezin. Bij ons was dit dus Bill, de eigenaar van de Yacht Club Palmerston.

De yachtclub van Palmerston, naast het huis van de familie Bill Marsters

Hij had een stevige lunch voor ons klaarstaan: rijst, lamskoteletten, saus, tarotwortel en als toetje ijscreme van mango. Hij vertelde honderduit en om 2 uur kwamen de kinderen van de school toe: twee jongens, 10 (?) en 14 Ngariki, en een meisje van 16 Juliana. Zij aten ook, en namen ons achteraf mee op een bezoek van het eiland.

klas volksdansen voor alle leerlingen van de school
Ilse bij de muren van het originele huis van Bill Marsters, gemaakt uit aangespoeld wrakhout
De hoofdstraat van Palmerston met het originele huis van stamvader Marsters

Er wonen 58 mensen, onderverdeeld in drie families. We waren snel rond op het eiland want het is ongeveer twee op een kilometer groot. Het is zeer verzorgd, met wegen in wit zand afgeboord met cocos boomstammen. Er staan zelfs lantaarnpalen met led lampen (ongetwijfeld het resultaat van een actie van een of andere NGO).

Een straat in Palmerston. Het had net stevig geregend, een welkome opvulling van de mensen hun regenwater voorraad.

Er zijn geen autos op het eiland, wel een quad en nogal wat brommertjes. Het laatste heeft meer met status dan met noodzaak te maken want je bent echt in geen tel te voet op je bestemming. Ook de afdeling van openbare werken heeft een indrukwekkend machinepark staan, van een bulldozer tot een graafkraan. Zag er allemaal nogal nieuw uit.

Een super sympatieke verpleegster ‘Mother’ voor haar wel uitgerust ‘hospitaal’

Dat brengt me meteen op een delicaat onderwerp, namelijk ontwikkelingssteun. Palmerston, en de Cook eilanden bij uitbreiding weten handig op de internationale hulpverlening in te spelen. Als er een project is dat in aanmerking komt voor steun, dan komt het erop aan om een voorstel in te dienen bij de juiste kanalen, en de kans is groot dat er een geldschieter gevonden wordt. Daar hebben we mooie voorbeelden van gezien, zoals de electriciteitscentrale met zonnepanelen park, de school, het hospitaaltje, de dienst openbare werken. Maar ook de bijna onvermijdelijke buitensporigheden zoals 4 leraren voor 15 leerlingen op school, de zeer royale voorraad gezondheidsmiddelen die gratis verdeeld worden, de gratis voedsel of kleren giften van de Cook administratie of vanuit Nieuw Zeeland, het feit dat niemand belastingen betaalt maar wel op een maandelijks pensioen van 400EUR kan rekenen… Zo zijn er nog wel meer voorbeelden maar dit doet niets af van de charme van de mensen die er wonen.

We woonden een vergadering bij waar een schenking van een parlementslid (nadat hij verkozen was) werd verdeeld onder de inwoners.

Zo werden we bijzonder hartelijk overal ontvangen waar we langs wandelden. We woonden een oefensessie bij van volksdansen door de leerlingen van de school (van 4 tot 18 jaar) , een les graveer vaardigheden, een vis-sessie op het rif, het bouwen van een nieuwe hut, we bezochten de begraafplaats van de allereerste Marsters (1894), en zijn eerste huis dat er nog steeds staat, ondanks verschillende orkanen die reeds over Palmerston zijn gepasseerd.

De graven van overal op het eiland zijn samengebracht naar een nieuw kerkhof achter de kerk.
Bill bij het graf van de stamvader Marsters
Bill en zoon samen aan het vissen op het rif voor twee uur. Ik mocht niet mee het water in, want te gevaarlijk voor de hongerige haaien. Buit was twee grote papegaaivissenn (die we later meekregen voor op de boot)

Ik heb Bob ook geholpen door twee nieuwe moorings voor hem te leggen. In drie duiksessies (mijn fles en twee die Bill gevuld had liggen) ben ik erin geslaagd om op 16 meter diepte een ketting om en door een koraalblok te leggen, met een schakel vast te leggen en vervolgens de schakel met ijzerdraad te blokkeren. Aan de ketting vertrekt dan een drie centimeter dik touw naar boeitjes aan de oppervlakte, om een zeilschip toe te laten de mooring op te pikken.
Klinkt gemakkelijk, maar het was mijn eerste keer als mooring legger, en het uitzoeken van een geschikte blok koraal is moeilijker dan het er vanop de oppervlakte uitziet. Maar ik heb vertrouwen in mijn werk, en Sanuk heeft twee dagen aan de nieuwe mooring gelegen, bij een gematigde westenwind die ons met het achterschip het koraal liet zien. Ik zou immers niet graag moeten lezen op het internet dat er een schip aan een mooring is losgebroken en op het rif is versplinterd!

Boven mijn hoofd hangt onze herinnering aan Sanuk
Een boobie wordt grootgebracht als huisdier
twee keer per dag krijgt hij een bevroren visje

Na vier dagen zijn we dan opnieuw vertrokken naar onze volgende bestemming: Niue.
Als bewijs van de vrijgevigheid van de Marsters kregen we visfilets mee van twee grote papegaaivissen, een stuk tuna, twee pakken diepgevroren spek, een versgebakken taart van Bill zijn dochter, 24 eieren, twee amuletten gemaakt door Bill zijn zonen en 2 sarongs gemaakt door zijn vrouw.Van ons kant waren we blij dat we hen ook kunnen helpen met wat steun aan de school en een lading nieuwe muziek, documentaires en films.
Ook al was ons bezoek kort, het is een stop die we niet snel zullen vergeten!

 

The generous people of Palmerston

Before leaving Aitutaki we decided to participate in a lagoon cruise and yes the sun was out so we could admire the different shades of blue of the lagoon and it’s motus. We visited Akaiami motu, once a refueling stop on the famous Coral Route in the 1950’s-60’s for waterplanes on their route from New Zealand to Tahiti. We had a barbecue lunch on One Foot Island, awarded one of the leading beaches in Australasia region. We did some snorkeling but were disappointed after being spoiled in the Tuamotus. The lagoon cruise is definitely a must if you want to see all aspects of Aitutaki.

We booked one evening at a resort for a typical Cook dance performance.
I was amazed by the way they handled the fire.
Our daily visitor in Aitutaki, the reef heron.
The lagoon of Aitutaki on a sunny day.
cruising the Aitutaki lagoon on a beautiful day with all the shades of blue…
View of “one foot island” where we had a lunch barbecue.
I do not think it can get more paradise-like.
The snorkeling was not so great compared to what we have seen in the Tuamotus but I did manage to take a picture of the White barred triggerfish. You see them a lot in French Polynesia but they are very fast…
We could walk from the sand spit to One Foot island.
Last beautiful sunset in Aitutaki, time to leave for Palmerston.

June 25, Sunday , we checked the weather and the wind was good so it was time to leave for Palmerston. Bill’s wife (whom we met in the visitor centre) asked if we could take “something” for her family to Palmerston which we gladly accepted. This “something” turned out to be 16 cartons with bananas and papayas and 4 more bags with watermelons, a suitcase, and a bag of candy … a good thing we have a catamaran and lots of hull space! Two days and 236NM later we arrived at lunch time in Palmerston and took one of the moorings guided by Bob Marsters.

The streets in Palmerston with a view of the original house of William Marsters (next to the church), still standing after several cyclones
View of the beach of Palmerston. Every morning somebody will sweep and makes sure the fallen leaves and dirt is collected.

The history of Palmerston is unique. In 1862 William Marsters from Lancashire settled here with his 3 wives and 26 children. He divided the island and motus into sections for each of the 3 families with strict rules of intermarriage. Today 58 people are living on the island all connected somehow to William Marsters, except for some people employed by the Cooks Government (nurse and teachers). The island has no airport and the supply ship only comes when it is profitable to come by, so once every 2-3 months. Since 2015 they have 24hr electricity supplied by a solar power station sponsored by the Cooks government. Before that they only had a generator who supplied 6hrs electricity in the morning and 6hrs in the evening. There is internet and one TV channel since 2014, so life is changing….

The welcome was incredible. We were invited into Bill’s house for lunch and after saying a blessing we had rice, fish, lamb, corn and tarrot root. For dessert there was ice cream. Not only the first day but every day we were invited for lunch prepared by Bill because his wife was in Aitutaki with one of their daughters, Caroline. The other children, Juliana (16), Ngariki (14) and the youngest son (10) ate after returning from school around 2-3PM. Ngariki gave us a tour of the island, showed us the school (15 children between 6-18 years old), the infirmary with an enthousiastic nurse from Fiji, the wreck from the Riri and the old cemetary. There are no paved roads on Palmerston but the sand roads are raked clean on a daily basis. No cars but  at Bill’s house they had 2 motorcycles and we did see one quad…times are changing. There are no stores on Palmerston and thus everything has to be ordered from Rarotonga to come with the supply ship. Every house has serveral huge freezers to make sure they have enough food till the next ship arrives. Most of the families live from fishing. They sell their fish (mostly parrotfish) to hotels and cooperations in Rarotonga for about 15NZD a kilo. But they remarked that there is less and less fish to be caught…is this temporary or a trend? They are aware of the climate change and see more and more coral bleaching because of the warm water. The population of Palmerston is aging. A family with 9 children had just left the island a couple weeks before. Although Palmerston is for some a paradise I can fully understand that for others (especially youngsters) this is too limited and they move to NZ, Australia or Rarotonga in search of a “better” life. A lot of them do come back for visits or to grow old.

The little but well supplied “infirmary’ of Palmerston.
We are so happy we met with the teachers Josh (US) and Melissa (South Africa). Their contract ends in December in Palmerston. I hope they stay in contact and let us know where their next assignment will be.
The grave of the founder of Palmerston, William Marsters.
Picture of the primary school, from age 6 to 10.
Juliana, on her 16th birthday, playing the guitar at dance practice.
The happy girls from Palmerston.
Dance practice at the school.
Bill Marsters (left), next Juliana (16), Stefan and Bill’s son Ngariki (14).
A last picture before leaving with Bill and his family. His wife and one daughter were in Aitutaki.

The unconditional generosity and “do good” attitude of the Marsters (In Flemish we say “doe wel en zie niet om”) is so remarkable that this short stop of 4 days will be fondly remembered.